Co zmieni się w obowiązku nauki od 1 września 2012 r.?

W myśl znowelizowanego art. 16 ust. 5a u.s.o. po ukończeniu gimnazjum obowiązek nauki spełniany będzie przez uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej albo przez realizowanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, przygotowania zawodowego u pracodawcy. Przez drugą z ww. form należy rozumieć przygotowanie zawodowe odbywane przez młodocianych, prowadzone zgodnie z rozp. RM z dn. 28.05.1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz.U. Nr 60, poz. 278, z późn. zm.). Za pracownika młodocianego art. 190 § 1 k.p. uznaje pracownika, który ukończył 16 lat, ale nie przekroczył 18. roku życia.

Formy pozaszkolne – wyłączone

Nowelizacja u.s.o. znosi dwie dotychczasowe możliwości realizacji obowiązku nauki:
■przez uczęszczanie na zajęcia realizowane w formach pozaszkolnych w placówkach publicznych i niepublicznych posiadających akredytację, o której mowa w art. 68b u.s.o.,
■przez uczęszczanie na zajęcia realizowane w ramach działalności oświatowej prowadzonej przez osoby prawne lub fizyczne na podstawie art. 83a ust. 2, dla której osoby te uzyskały akredytację, o której mowa w art. 68b u.s.o.
Wyjątek przewiduje się jedynie w stosunku do absolwentów gimnazjów, którzy w dniu 1 września 2012 r. będą realizować obowiązek nauki w jednej z ww. form – osoby te będą mogły kontynuować spełnianie obowiązku w tej formie, aż do jego zakończenia.

Kwalifikacyjny kurs zawodowy

W szczególnych przypadkach, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 16 ust. 6c u.s.o., osoba, która ukończyła gimnazjum, będzie mogła spełniać obowiązek nauki poprzez uczęszczanie na kwalifikacyjny kurs zawodowy.
Okoliczności te określa podpisane w dniu 06.07.2012 r. rozp. MEN w sprawie przypadków, w jakich do publicznej lub niepublicznej szkoły dla dorosłych można przyjąć osobę, która ukończyła 16 albo 15 lat oraz przypadków, w jakich osoba, która ukończyła gimnazjum, może spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie na kwalifikacyjny kurs zawodowy. Na podstawie tych przepisów osoby niepełnoletnie, które ukończyły gimnazjum, mają skończone 15 lat, ale ze względów zdrowotnych lub spowodowanych sytuacją życiową albo z powodu przebywania w zakładzie karnym, areszcie śledczym, zakładzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich nie mogą podjąć nauki w szkole ponadgimnazjalnej, uzyskają możliwość wyboru innej ścieżki kształcenia – będą mogły realizować obowiązek nauki na kwalifikacyjnym kursie zawodowym.

Kontrola spełniania obowiązku

Spełnianie obowiązku nauki po ukończeniu gimnazjum podlega kontroli. Zgodnie ze znowelizowanym art. 16 ust. 6b u.s.o. o formie spełniania tego obowiązku – tj. przyjęciu do szkoły, przyjęciu w celu odbycia przygotowania zawodowego u pracodawcy albo przyjęciu na kwalifikacyjny kurs zawodowy – powiadamiają wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta), na terenie której mieszka absolwent gimnazjum, który nie ukończył 18 lat, odpowiednio:
■dyrektorzy publicznych i niepublicznych szkół ponadgimnazjalnych,
■pracodawcy, u których absolwent gimnazjum realizuje przygotowanie zawodowe,
■osoby kierujące podmiotami prowadzącymi kwalifikacyjne kursy zawodowe.
Stosowną informację, najlepiej na piśmie, przekazuje się organowi wykonawczemu gminy w terminie 14 dni od dnia przyjęcia absolwenta. Wskazane podmioty zobowiązane są informować także o zmianach w spełnianiu obowiązku nauki przez absolwenta (np. przejściu do innej szkoły) – w terminie 14 dni od dnia powstania tychże zmian.