List do minister edukacji. Dotyczy tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć godzin nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów i psychologów



Warszawa, 27.08.2012 r.

Pani Krystyna Szumilas

Minister Edukacji Narodowej

Związek Nauczycielstwa Polskiego Zarząd Główny zwraca uwagę Pani minister na sprawę realizacji w praktyce kompetencji organów prowadzących zapisanej w art.42 ust.7 pkt 3 w zakresie określenia w uchwale tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć godzin nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów i psychologów. Kompetencji potwierdzonej uchwałą składu 7 sędziów z 21 marca 2012 r. ( sygn. akt III PZP 2/12).
Istotną kwestią jest również fakt, że uchwała składu 7 sędziów pojawiła się po podpisaniu pakietu rozporządzeń dotyczących zwiększenia zadań i pomocy psychologicznej kierowanej do uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
ZNP ZG od maja br. prowadzi monitoring uchwał jst w wyżej wymienionej sprawie. Analiza treści uchwał wskazuje, że dla wielu jst różnego szczebla jedynym sposobem zwiększenia wsparcia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi jest zwiększenie w ramach obecnego wynagrodzenia tygodniowego obowiązkowego czasu pracy zatrudnionych nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów i doradców zawodowych. Gminy nie zwiększają zatrudnienia, aby lepiej organizować pomoc psychologiczno - pedagogiczną uczniów, dokonują tego kosztem znacznego zwiększenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć zatrudnionych nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów i doradców zawodowych. Wiele z wymienionych jst zwiększyło tygodniowy obowiązkowy wymiar z 20 godzin do 30,33,35,38, a nawet 40 .ZG ZNP nie sądzi , aby mówiąc o rozwoju wsparcia i pomocy psychologiczno – pedagogicznej właśnie takie rozwiązania miała Pani minister na myśli.
Sytuacja ta pokazuje również ,że odebranie kompetencji w 2009 r. organowi nadzoru pedagogicznego do opiniowania tych kwestii, w związku z nowelizacją ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela ( Dz. U. z 2009 r. nr 1,poz.1) spowodowało absolutną dezynwolturę wielu samorządów w tym zakresie.
Wydaje się, że samorządy nie chcą pamiętać o tym, że uchwały określające tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć psychologów, pedagogów, logopedów i doradców zawodowych podlegają rygorom art. 42 ustawy Karta Nauczyciela . Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień, w tym również nauczyciela psychologa, pedagoga, logopedy i doradcy zawodowego. W ramach tego czasu pracy nauczyciel obowiązany jest realizować :
1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust.3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a lub 7;
2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:
a) nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest obowiązany prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu,
b) nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, jest obowiązany prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 1 godziny w tygodniu;
3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.
W sytuacji kiedy w uchwałach organów prowadzących jeden z elementów czasu pracy tj. tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć określony jest na wysokim poziomie istnieje bardzo poważne ryzyko, że po uwzględnieniu pozostałych elementów składowych 40 godzinnego tygodnia pracy - innych zajęć i czynności statutowych oraz w zależności od typu placówki - 2 lub 1 godziny tzw. karcianej jak również zajęć i czynności związanych z przygotowaniem się do zajęć, a także samokształceniem i doskonaleniem zawodowym - czas pracy przekroczy dopuszczalną ustawową 40 godzinną tygodniową normę pracy.
Niepokojącym jest fakt, że wojewodowie w ramach nadzoru prawnego nie uchylają uchwał przyjętych z naruszeniem prawa - niewłaściwe podstawy prawne do przyjęcia uchwały, wykraczanie poza kompetencję zapisaną w art.42 ust.7 pkt 3 i ustalanie tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dla stanowisk niewymienionych w zapisie np. reedukatorów, rewalidatorów, socjoterapeutów, nauczycieli gimnastyki korekcyjnej, rehabilitantów, oraz określanie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin z naruszeniem art. 42 ustawy Karta Nauczyciela. Ewidentnym przykładem jest Uchwała Nr XVII Rady Gminy Chełm z dnia 30 kwietnia 2012r. ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubelskiego 11 czerwca 2012r., poz. 1859, określająca tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć na poziomie 40 godzin( uchwały w dyspozycji ZG ZNP).
Zdaniem ZNP sprawa jest poważna. Wydaje się bowiem, że tak daleka autonomia samorządów doprowadziła do złamania konstytucyjnej zasady równego traktowania. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w artykule 32 mówi o tym, że wszyscy są równi wobec prawa. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.
Dyskryminowani czują się nauczyciele psychologowie , pedagodzy, logopedzi i doradcy zawodowi zatrudnieni na terenach jst, które zwiększyły w ramach obecnego wynagrodzenia o 40, 50% tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć. Ponadto w wyniku działania organów prowadzących za swoją pracę otrzymują zdecydowanie mniejsze wynagrodzenie niż osoby wykonujące tę samą pracę na terenie innych jst.
Związek Nauczycielstwa Polskiego zastanawia się jaka przesłanka zdecydowała o tym, że ustawodawca wprowadził tak daleko idące arbitralne rozróżnienie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć między stanowiskami nauczyciela psychologa , pedagoga, logopedy w poradniach psychologiczno - pedagogicznych, a tymi samymi stanowiskami w szkołach .W pierwszym przypadku ustalając sztywno w art.42 ust.3 lp.11 na poziomie 20 godzin, a w drugim oddając kompetencje samorządom do swobodnego określenia tego wymiaru w uchwałach. W tej sprawie Związek Nauczycielstwa Polskiego zamierza zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich.
ZG ZNP oczekuje od Pani minister uruchomienia mechanizmów, które pozwolą w ramach nadzoru sprawowanego przez resort i kuratorów wyeliminować z podległych szkół i placówek patologie związane z funkcjonowaniem od 1 września 2012 r. wadliwych uchwał jst. Oczekujemy ,że kuratorzy oświaty wykonujący w imieniu wojewody zadania związane z nadzorem podejmą współpracę z wojewodami w celu wyeliminowania z obrotu prawnego wadliwych uchwał. Liczymy również na to, że na stronach resortu edukacji pojawi się stanowisko MEN w sprawie zgodnego z prawem sposobu wykonania przepisu art.42 ust.7 pkt 3 w zakresie określania w uchwałach jst tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć.

Sławomir Broniarz/-/

Prezes ZNP

Źródło: ZNP

www.znp.edu.pl