WCZESNE WSPOMAGANIE ROZWOJU

Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci celem wczesnego wspomagania dzieci z wykrytą niepełnosprawnością jest pobudzanie ich rozwoju psychoruchowego i społecznego od chwili wykrycia niepełnosprawności do czasu podjęcia nauki w szkole.
Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka organizowane jest na podstawie opinii o potrzebie takiego wspomagania wydanej przez zespół orzekający działający w publicznej poradni psychologiczno - pedagogicznej, w tym w poradni specjalistycznej.


Wczesne wspomaganie może być organizowane w:

• publicznych i niepublicznych: przedszkolach i szkołach podstawowych, w tym specjalnych;
• innych formach wychowania przedszkolnego;
• specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych;
• specjalnych ośrodkach wychowawczych;
• ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych;
• poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych.

Warunkiem organizowania przez powyższe placówki wczesnego wspomagania rozwoju dzieci jest posiadanie przez nie możliwości realizacji wskazań zawartych w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, w szczególności dysponowanie środkami dydaktycznymi i sprzętem, niezbędnymi do prowadzenia wczesnego wspomagania.

• zatrudnianie kadry posiadającej kwalifikacje do prowadzenia zajęć w ramach wczesnego wspomagania;
• dysponowanie pomieszczeniami do prowadzenia zajęć indywidualnie i w grupie, wyposażonymi w sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne, odpowiednie do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci.

Realizatorami zajęć wczesnego wspomagania jest zespół odrębny dla każdego dziecka - powoływany przez dyrektora placówki. Koordynatorem pracy zespołu jest dyrektor lub też upoważniony przez niego nauczyciel.
W skład zespołu wchodzą osoby posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym:

• pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka;
• psycholog;
logopeda;
• inni specjaliści, w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny.

Do zadań zespołu należy w szczególności:

• ustalenie - na podstawie diagnozy poziomu funkcjonowania dziecka zawartej w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania - kierunków i harmonogramu działań podejmowanych w zakresie wczesnego wspomagania i wsparcia rodziny dziecka, uwzględniających:
  • rozwijanie aktywności i uczestnictwa dziecka w życiu społecznym,
  • eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających dziecku funkcjonowanie;
• nawiązanie współpracy z:
  • przedszkolem do którego uczęszcza dziecko, lub innymi podmiotami, w których jest objęte oddziaływaniami terapeutycznymi, w celu zapewnienia spójności wszystkich oddziaływań wspomagających rozwój dziecka;
  • podmiotem leczniczym w celu:
    • zdiagnozowania potrzeb dziecka wynikających z jego niepełnosprawności,
    • zapewnienia mu wsparcia medyczno-rehabilitacyjnego i zalecanych wyrobów medycznych,
    • zapewnienia porad i konsultacji dotyczących wspomagania rozwoju dziecka;
  • ośrodkiem pomocy społecznej w celu zapewnienia dziecku i jego rodzinie pomocy, stosownie do ich potrzeb;
• opracowanie i realizowanie z dzieckiem i jego rodziną indywidualnego programu wczesnego wspomagania, z uwzględnieniem działań wspomagających rodzinę dziecka w zakresie realizacji programu oraz koordynowania działań osób prowadzących zajęcia z dzieckiem;
• ocenianie postępów oraz trudności w funkcjonowaniu dziecka, w tym identyfikowanie i eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających jego aktywność i uczestnictwo w życiu społecznym;
• analizowanie skuteczności pomocy udzielanej dziecku i jego rodzinie, wprowadzanie zmian w programie, stosownie do potrzeb dziecka i jego rodziny, oraz planowanie dalszych działań w zakresie wczesnego wspomagania.

Zespół współpracuje z rodziną dziecka w szczególności przez:

• udzielanie pomocy w zakresie kształtowania postaw i zachowań pożądanych w kontaktach z dzieckiem:
  • wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem,
  • rozpoznawanie zachowań dziecka i utrwalanie właściwych reakcji na te zachowania;
• udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem;
• identyfikowanie i eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających funkcjonowanie dziecka, w tym jego aktywność i uczestnictwo w życiu społecznym, oraz pomoc w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu.

Przygotowywany przez zespół indywidualny program wczesnego wspomagania określa w szczególności:

• sposób realizacji celów rozwojowych ukierunkowanych na:
  • poprawę funkcjonowania dziecka,
  • wzmacnianie jego uczestnictwa w życiu społecznym,
  • przygotowanie do nauki w szkole,
  • eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających funkcjonowanie dziecka, w tym jego aktywność i uczestnictwo w życiu społecznym;
• wsparcie rodziny dziecka w zakresie realizacji programu;
• w zależności od potrzeb - zakres współpracy z instytucjami;
• sposób oceny postępów dziecka.

Prowadzone w ramach programu działania, zespół ma obowiązek szczegółowo dokumentować, w tym prowadzi arkusz obserwacji dziecka, który zawiera:

• imię i nazwisko dziecka;
• numer opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka oraz datę wydania tej opinii;
• ocenę sprawności dziecka w zakresie: motoryki dużej, motoryki małej, percepcji, komunikacji, rozwoju emocjonalnego i zachowania;
• ocenę postępów oraz trudności w funkcjonowaniu dziecka, w tym identyfikowanie i eliminowanie barier i ograniczeń w środowisku utrudniających jego aktywność i uczestnictwo w życiu społecznym;
• informacje dotyczące poszczególnych zajęć realizowanych w ramach wczesnego wspomagania.

Zajęcia w ramach wczesnego wspomagania

Wymiar godzin	od 4 do 8 godzin w miesiącu - zgodnie z decyzją dyrektora placówki możliwość zwiększenia liczby godzin po uzyskaniu zgody organu prowadzącego
Sposób prowadzenia zajęć	indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną w grupie z udziałem rodzin dzieci lub innych dzieci objętych wczesnym wspomaganiem. Liczba dzieci w grupie nie może przekroczyć 3
Miejsce prowadzenia zajęć	ustala dyrektor zajęcia mogą być prowadzone w domu rodzinnym (w szczególności z dziećmi, które nie ukończyły 3 roku życia)

Kilka dodatkowych uwag.

• Jeżeli w przedszkolu/szkole prowadzone jest wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, statut przedszkola/szkoły musi zawierać zapis o jego organizacji.
• Gmina może zorganizować bezpłatne dowożenie dziecka objętego wczesnym wspomaganiem rozwoju i jego opiekuna z miejsca zamieszkania dziecka do szkoły lub placówki, w której to wspomaganie jest prowadzone, a w razie potrzeby także bezpłatną opiekę nad dzieckiem w czasie dowożenia.
• Na wniosek podmiotu organizującego wczesne wspomaganie rozwoju danego dziecka, organ lub osoba prowadząca ten podmiot może zawierać porozumienia z innymi uprawnionymi organami lub osobami w celu realizacji części wskazań zawartych w opinii poradni psychologiczno – pedagogicznej o wczesnym wspomaganiu.